Wat mogen we verwachten van nudging? Een meta-analyse van Mertens et al (2021) is er optimistisch over dat nudges een effectieve gedragsinterventie voor beleidsmakers is. Maar hun conclusies zijn te rooskleurig en kunnen niet getrokken worden op basis van de onderzoeksresultaten, zo stellen negen andere gerenommeerde onderzoekers.

Nudging

Nudges zijn interventies bedoeld om beslissingen te beïnvloeden. Het zijn keuze-architectuur-interventies, zoals bijvoorbeeld een appel voor het grijpen leggen en de ongezonde keuze verder weg leggen in een supermarkt of snackbar. Nudging wordt gebruikt om mensen sociaal wenselijke en betere keuzes te laten maken, zonder ze te dwingen tot die keuze.

Meta-analyse

Mertens et al (2021) stellen dat er weinig gedragsinterventies zoveel aandacht hebben gekregen van onderzoekers en beleidsmakers als nudges. Zij integreerden de resultaten van 440 gedragsinterventies en stellen dat deze keuze-architectuur-interventies een effectieve en breed toepasbare gedragsveranderingstool vormt. Een tool die persoonlijke en sociaal gewenste keuzes stimuleert, in verschillende gedragsdomeinen, zoals gezondheid, financiën, energieverbruik etc. Een tool die werkt in verschillende geografische locaties en populaties. Op basis van hun meta-analyse bevelen de onderzoekers beleidsmakers aan om nudging te benutten bij het oplossen van urgente problemen waar we als mensheid nu mee te maken hebben.

Oneens

Negen onderzoekers trekken de conclusies die Merten et al trekken op basis van de meta-analyse in twijfel. Zij stellen dat nudges misschien onder bepaalde condities kunnen werken, maar dat de effectiviteit ervan in grote mate varieert en dat dit ook blijkt uit de meta-analyse. De condities waaronder ze werken zijn nauwelijks bekend in de onderzoeksliteratuur. Er lijkt sprake te zijn van veel publicatie bias (positieve resultaten worden gerapporteerd, terwijl niet significante resultaten niet gepubliceerd worden).

Onverklaarde heterogeniteit

Daarnaast stellen de negen onderzoekers dat Mertens et al hun conclusies baseren op de gemiddelde waarde in subgroepen en dat ze de grote, onverklaarde heterogeniteit in de resultaten niet voldoende meenemen in hun conclusies. Een grote proportie van de onderzoeken die zijn meegenomen in de meta-analyse laten bijna geen enkel effect zien van nudges, terwijl de conclusie van de meta-analyse toch is dat nudges werken in een grote varieteit aan gedragsdomeinen, populaties en geografische locaties. De negen auteurs bedanken Mertens et al voor de meta-analyse, omdat die een belangrijke bijdrage levert aan onze kennis over de effectiviteit van nudging, maar zijn het oneens het de conclusies.

Wat mogen we verwachten van nudging

In plaats van conclusies te trekken op basis van gemiddelden pleiten de negen onderzoekers ervoor om te gaan onderzoeken wanneer en waarom bepaalde nudges in bepaalde omstandigheden grote positieve effecten hebben en waarom andere nudges geen enkel effect hebben. Totdat we dat begrijpen, zien de negen onderzoekers geen reden om grote en consistente effecten te verwachten van nudge-experimenten en interventies.

Beslissing

Voor eenvoudige keuzes, gewoontes, zoals een appel die meer in het zicht ligt dan een ongezonde snack, zou ik geen bezwaar hebben tegen nudges. Het lijkt ook dat ze dan goed werken om de gezonde optie te kiezen. Maar voor meer ingrijpende beslissingen spreken nudges mij niet aan. Een voorbeeld is de darmkanker-screening, waarvoor je ongevraagd een test toegestuurd krijgt. Of allerlei andere screeningsprogramma’s waarbij de default-optie ‘ja’ is en je je actief moet afmelden om niet meer opgeroepen te worden. De assumptie dat screenen op kanker de betere optie is komt op mij manipulatief over, omdat overdiagnose en overbehandeling op zijn minst een reden zou kunnen zijn om kritisch te onderzoeken of screening inderdaad de beste optie voor je is. Sommige beslissingen zijn waarschijnlijk te belangrijk om via een nudge toe verleid te worden. Boosting zou wel eens een betere manier kunnen zijn om de autonome beslissing van mensen en hun persoonlijke afwegingen te ondersteunen.