Voor je beurt spreken blijkt meer te gebeuren in video gesprekken, met negatieve consequenties voor de intelligentie van groepsbeslissingen. Tomprou et al (2021) deden onderzoek naar de kwaliteit van groepsbeslissingen wanneer de gesprekspartners niet fysiek bij elkaar waren. Ze keken daarbij naar het verschil tussen alleen audio of audio en beeld voor de kwaliteit van de groepsbeslissing.

Collectieve intelligentie

Net als andere zoogdieren hebben mensen de vaardigheid om samen te werken met elkaar en zo gezamenlijk problemen op te lossen die ze alleen niet kunnen oplossen. Mensen leunen daarbij sterk op verbale communicatie en ook op subtiele non-verbale cues.

Non-verbale synchroniciteit

Non-verbale cues zijn alle boodschappen die worden gecommuniceerd zonder woorden. Non-verbale cues zijn belangrijk voor de flow tussen gesprekspartners. Synchroniciteit wordt bereikt wanneer de non-verbale gedragingen van de gesprekspartners op 1 lijn zitten. Je kunt dan denken aan de lichaamshouding, de gezichtsuitdrukking en de toon van de stem. Wanneer er sprake is van synchroniciteit vinden de gesprekspartners elkaar aardiger, coördineren ze de taak beter en voelen ze zich verbonden met elkaar.

Prosodische synchroniciteit

Naast gezichtsuitdrukkingen is ook prosodie een element van non-verbale communicatie. Het gaat hierbij om de toon die de gesprekspartners gebruiken; het ritme, de klemtoon en de toonhoogte. Prosodie kan ook in een bepaalde mate synchroon lopen tussen gesprekspartners. De onderzoekers verwachtten dat wanneer mensen elkaar kunnen zien de synchroniciteit zou verlopen via de gezichtsuitdrukkingen en dat wanneer mensen elkaar alleen kunnen horen de synchroniciteit zou verlopen via de prosodie. Ook vroegen de onderzoekers zich af of er sprake zou zijn van synchroniciteit in gezichtsuitdrukkingen wanneer mensen elkaar alleen konden horen en niet konden zien.

Collectieve intelligentie

Er werden twee groepen gevormd, bestaande uit duo’s. Alle duo’s kregen problemen voorgelegd die ze konden oplossen wanneer ze zouden samenwerken en informatie zouden delen. De ene groep duo’s kon elkaar zowel zien als horen. De andere groep duo’s kon elkaar alleen horen en niet zien.

Het effect van beeld

Ten eerste bleek dat de duo’s niet beter presteerden wanneer ze elkaar konden zien. Ook bleek dat de duo’s die elkaar konden zien niet meer synchroniciteit vertoonden in gezichtsuitdrukkingen dan duo’s die elkaar alleen konden horen. Daarnaast bleek dat wanneer de duo’s in de beeld-conditie meer synchroniciteit in hun gezichtsuitdrukkingen hadden, zij inderdaad ook intelligentere groepsbeslissingen namen.

Het effect van geluid

Maar er was wel een verschil te zien in termen van prosodie synchroniciteit in de beeld versus de audio conditie. E was namelijk veel meer sprake van synchroniciteit in prosodie wanneer de duo’s elkaar alleen konden horen ten opzichte van de conditie waarin men elkaar zowel kon horen als zien.

Voor je beurt praten

Het meest interessante resultaat van het onderzoek was dat er sprake was van minder prosodische synchroniciteit in de video conditie doordat mensen elkaar vaker in de rede vielen en dat dit ook leidde tot minder intelligente groepsbeslissingen. Het wachten tot de ander is uitgesproken en op een natuurlijk moment het woord nemen, zoals dat in fysieke bijeenkomsten en in alleen-audio bijeenkomsten wel lukt, blijkt in een beeld-audio-situatie minder goed te lukken. De consequenties ervan zijn dat in de beeld-audio conditie minder intelligente beslissingen door de duo’s werden genomen.

Structuur tijdens online sessies

Dit onderzoek bevestigt mijn ervaring dat het bieden van structuur tijdens online sessies een belangrijke rol speelt in de kwaliteit van de interacties. Zo werkt het bijvoorbeeld goed als de voorzitter van het overleg deelnemers specifiek ‘de beurt’ geeft of uitnodigt om iets naar voren te brengen in plaats van in het algemeen een vraag te stellen aan alle deelnemers tegelijkertijd.