Onbegrensde progressie is het thema van twee boeken die ik recent las. Het ene boek is van Jo Boaler en het andere van Lois Letchford. Jo Boaler is professor of education aan Stanford University. Lois Letchford is gespecialiseerd in lesgeven aan kinderen die moeite hebben met lezen en schrijven.

Reversed

Letchford schreef het boek Reversed: a memoir. Het is een verslag van de reis die een van haar zoons, Nicholas, heeft afgelegd. Een reis die start bij een kleine jongen die totaal niet mee kan komen op school en die eindigt bij een doctoraat in de wiskunde aan universiteit van Oxford. Nicholas ontwikkelt zich van een jongen met grote leerproblemen tot iemand die een beurs krijgt en aan de universiteit van Oxford slaagt voor een wiskundestudie. Het boek is een persoonlijke verslaglegging en leest als een verhaal.

Geloven dat je kunt leren

Nicholas wordt op jonge leeftijd door de school getest en beschreven als een zeer trage leerling, die grote moeite heeft met het verwerken van verbale informatie en het volgen van instructies en uitleg in de klas. Een jongen met zeer beperkt ruimtelijk inzicht, die worstelt met de basis van rekenen en een beperkte capaciteit heeft om informatie en cijfers te onthouden. Iemand die zonder potlood en papier geen eenvoudige sommen kan uitvoeren. Een jongen die intensieve logopedie nodig heeft, een laag IQ heeft en geen kwaliteiten. Zijn moeder, Lois Letchford, kan niet leven met deze conclusies en werkt jaren en jaren intensief om haar zoon te helpen te leren leren. Niet door de standaard lesboeken te volgen, waarin abstracte woorden en letters geen betekenis hadden voor Nicholas. In plaats daarvan weet ze via allerlei creatieve werkvormen leren interessant en relevant te maken voor het dagelijks leven van haar zoon. Als docent helpt ze vervolgens heel veel meer kinderen te leren geloven dat ze kunnen leren.

Onbegrensde hersenen

Voor een wetenschappelijke verklaring voor de bijzondere progressie van mensen zoals Nicholas is het boek Limitless Mind van Jo Boaler een goede bron. Boaler beschrijft zes sleutels waarmee het potentieel van mensen kan worden ontsloten.

  1. elke keer dat we iets leren worden neurale paden aangelegd, versterkt en verbonden. We moeten het idee dat een leerprobleem statisch is vervangen door de erkenning dat we ons allemaal op een groeipad bevinden
  2. worstelen en fouten maken is de beste manier om slimmer te worden, voor breingroei
  3. als we onze overtuigingen veranderen, veranderen onze lichamen en onze hersenen mee
  4. neurale paden en leren worden geoptimaliseerd wanneer we ideeën overdenken via een multidimensionele benadering (oftewel vanuit allerlei verschillende invalshoeken)
  5. snelheid van denken is geen maatstaf voor aanleg. Leren wordt geoptimaliseerd wanneer we het leven en ideeën met creativiteit en flexibiliteit benaderen, niet met snelheid.
  6. verbondenheid met mensen en ideeën versterkt neurale paden en leren. Samenwerking versterkt het leren

Onbegrensde progressie

In beide boeken klinkt, op verschillende manieren, dezelfde boodschap: worstelingen en fouten en barrières zijn geen teken dat je niet kunt leren, maar zijn juist de uitgelezen tijd om te leren en te groeien. Benader problemen, samen met anderen, van allerlei verschillende kanten en ervaar dat je, waar je nu ook staat, progressie kunt boeken. Hoewel het leven van Nicholas inspirerend kan zijn, denk ik dat het belangrijk is te blijven benadrukken dat het afstuderen aan een prestigieuze universiteit niet het doel van ons allen hoeft te worden. Bij een groeimindset hoort eerder: steeds een beetje progressie boeken, waar je nu ook staat, en dan zie je wel waar je uitkomt. Dat geeft de perceptie van onbegrensde progressie.