Foto: Walter Schlundt Bodien

Gevolgen bij motivatieprofielen. Tóth‑Király et al (2022) onderzochten bij ongeveer 1000 middelbare scholieren welke motivatieprofielen er onderscheiden konden worden, welke mindset en ouderlijke betrokkenheid welk motivatieprofiel voorspelden en wat de gevolgen waren van de verschillende motivatieprofielen.

Hoge motivatiekwaliteit

De onderzoekers keken naar de gevolgen die samenhangen met de verschillende motivatieprofielen. Leerlingen met het zelfgedetermineerde motivatieprofiel en het hoog-gemotiveerde profiel hadden hogere cijfers, voelden zich tevredener met hun leven (niet alleen hun schoolleven, maar hun hele leven), voelden zich betrokken bij school en hadden de minste intentie om te stoppen met school. Wanneer een leerling over het algemeen de perceptie heeft dat zijn gedrag voortkomt vanuit hemzelf zou het wel eens zo kunnen zijn dan de negatieve gevolgen van gecontroleerde motivatie minder kans krijgen om op te treden.

Lagere motivatiekwaliteit

Na het zelfgedetermineerde motivatieprofiel en het hoog-gemotiveerde profiel bleken de andere profielen steeds een beetje minder positieve gevolgen te hebben. Van matig gemotiveerd, naar zwak gemotiveerd naar a-motivatie namen de positieve gevolgen telkens verder af en namen de negatieve gevolgen telkens verder toe.

A-motivatie-profiel

Leerlingen met het a-motivatie profiel hadden de laagste cijfers, voelden zich het minst tevreden over hun leven, vertoonden het laagste doorzettingsvermogen en hadden de laagste betrokkenheid bij school en de meest uitgesproken intentie om te stoppen met school. Het is verontrustend dat ongeveer een vierde van de leerlingen in dit onderzoek dit motivatieprofiel hadden.

Wat kunnen we doen

Middelbare scholieren moeten vijf dagen in de week met school bezig zijn en hebben vaak ook nog in het weekend huiswerkopdrachten te maken. Dat zoveel leerlingen in dit onderzoek een van de drie minst positieve motivatieprofielen bleken te hebben is dan ook zorgwekkend. Hoe kunnen docenten en ouders de condities creëren waarbinnen leerlingen meer zelf gedetermineerd gemotiveerd kunnen raken voor school? Twee draaiknoppen die we tot onze beschikking hebben zijn behoeftenondersteunend praten en werken met leerlingen en een groeimindset stimuleren bij leerlingen. Met de progressiegerichte aanpak kun je hier praktisch en concreet vorm aan geven.