Fouten oplossen nadat je ze hebt gemaakt. Afgelopen week sprak ik met meerdere mensen die een fout hadden gemaakt en daar mee zaten. We bespraken drie ingrediënten bij het progressiegericht oplossen van fouten.

Fouten zijn normaal

Iedereen die werkt maakt fouten. En niemand vindt het maken van fouten leuk of streeft ernaar om dingen fout te doen. Maar hoewel het nooit leuk is om een fout te maken, kan een fout wel het startpunt zijn van progressie. Dat is het geval wanneer de fout als leerplatform benut wordt. Dat is trouwens niet hetzelfde als net doen alsof je blij zou moeten zijn met een fout of eufemistisch zeggen dat de fout ‘een uitdaging’ is. De volgende drie ingrediënten kun je benutten om problemen progressiegericht op te lossen.

Onderkennen

Het eerste ingrediënt is het onderkennen van de fout. Zo was er een directeur die onderkende dat ze een besluit zonder goede afstemming met het MT had genomen en aan hen had opgelegd. Een adviseur onderkende dat ze niet de juiste weg had bewandeld in een project waardoor er vertraging op was getreden. Deze onderkenning is trouwens niet hetzelfde als jezelf overmatig schuldig voelen of jezelf zo sterk bekritiseren dat je jezelf verlamt. Perfectie bestaat niet, blijf mild voor jezelf. Het onderkennen van de fout kun je zien als de progressiebehoefte: dit is wat er beter moet gaan lopen.

Gewenste situatie

Het tweede ingrediënt is de gewenste situatie. In plaats van het opleggen van besluiten aan het MT wilde de directeur juist samen optrekken met haar MT-leden. Haar intenties waren goed: gezamenlijk de innovatie die men voor ogen had vormgeven. Haar uitvoering was niet goed: een besluit eenzijdig nemen en opleggen waardoor de andere MT-leden zich niet betrokken, niet serieus genomen en overweldigd voelden. De adviseur was uit op een kwalitatief goed product, ook haar intentie was goed. In de uitvoering had ze stappen en mensen overgeslagen waardoor de voortgang belemmerd werd. Beiden hadden een gewenste situatie voor ogen die overeenkwam met de gewenste situatie die hun collega’s wilden bereiken. Door deze gewenste situatie te benoemen kwam er weer gezamenlijkheid in de interactie met hun collega’s. Er kwam weer een doel, waar iedereen het over eens was.

Progressiestappen

Het derde ingrediënt is het bedenken van concrete stappen voorwaarts, om de gewenste situatie te bereiken. Deze progressiestappen poetsen de fout niet weg, maar zorgen wel voor een beter vervolg. De directeur onderzocht hoe de MT-leden naar het besluit keken en hoe zij vanuit hier verder wilden gaan. Daardoor ervoeren zij dat ze weer eigenaar werden van het innovatieproces en beïnvloeden ze ook weer daadwerkelijk de koers. De adviseur ging hard aan de slag om de verloren tijd in te halen en het product kwalitatief goed en zo snel mogelijk en via de daarvoor bestemde paden van de grond te krijgen.

Geschiedenis en schuld

Met de ingrediënten onderkenning, gewenste situatie en progressiestappen gaat de aandacht naar progressie in plaats van naar de geschiedenis van de fout en de schuldvraag. Niet alleen leidt een dergelijke aanpak tot een psychologisch veiliger werkklimaat, ook de gewenste situatie komt sneller dichterbij. Er wordt immers geen tijd en energie verspild aan het elkaar toeschuiven van schuld en het opwekken van schaamte. Dat leidt tot opluchting bij iedereen.