Doen, dan denken in plaats van andersom. Daarvoor pleit Herminia Ibarra in haar boek Act like a leader, think like a leader. Ibarra is onderzoeker aan de London Business School, en is bekend om haar onderzoeken naar succesvolle loopbaantransities en hoe leiders succesvol worden.

Succesvolle leiders

Het traditionele onderzoek naar succesvolle leiders identificeert succesvolle leiders en gaat dan bestuderen wat deze leiders doen dat hen zo succesvol maakt. Uit dergelijk onderzoek komt steevast dat succesvolle leidinggevenden zelfbewust zijn, authentiek zijn en een duidelijke persoonlijke missie/doel hebben. Maar Ibarra wijst erop dat dergelijk onderzoek weinig informatie geeft over hoe leidinggevenden zo zijn geworden. En dat het daarom weinig realistische en concrete aanknopingspunten biedt voor je eigen pad naar een succesvol leider.

Ontwikkeling van leiderschap

Ibarra’s research focust juist op de ontwikkeling van een leiderschapsidentiteit. En haar onderzoek wijst uit dat mensen leiders worden door leidinggevend werk te doen. Het doen van leidinggevend werk zet twee processen in gang. Het eerste is een extern proces en dat draait om de reputatie die de persoon ontwikkelt dat hij/zij leidinggevende capaciteiten heeft. Het tweede is een betreft de motivationele processen en het Zelf-concept dat de persoon ontwikkelt.

Gedragen als een leider

Anderen gaan ons zien als leider wanneer we ons gedragen als een leider. Bijvoorbeeld door nieuwe ideeën te opperen, bijdragen te leveren buiten die de directe eigen expertise liggen of contact leggen en gaan samenwerken met anderen om belangrijke doelen te bereiken. Door je te gedragen als een leider doe je ervaringen op die je idee over wie je zelf bent ontwikkelen. Je gaat een leiderschapsidentiteit internaliseren. Deze cyclus van eerst je gedragen als een leider en dan denken als een leider waardoor je je weer aangescherpt gaat gedragen als een leider, noemt Ibarra ‘outsight’.

Outsight principe

Het Outsight principe is het kern idee in Ibarra’s boek. Ze stelt dat de enige manier om te gaan denken als een leider is, om je eerst te gaan gedragen als een leider. Dit principe geldt overigens niet alleen voor het proces van het worden van een leidinggevende. In elke transitie werkt het beter om denken en introspectie te laten volgen op actie en experimenten in plaats van andersom.

Introspectie

Wanneer je in tijden van onzekerheid en transitie begint met introspectie (dus je gaat jezelf analyseren), dan anker je jezelf in het verleden, legt Ibarra uit. Inzichten verwerven door naar binnen te gaan leidt tot interne kennis, gerichtheid op ervaringen in het verleden en zet je aan tot nadenken. Inzichten verwerven door naar buiten te gaan, outsight dus, leidt tot externe kennis die je verwerft door nieuwe ervaringen op te doen en tot actie.

Activerende verhalen

Wanneer je zelf in een onzekere tijd zit en in een transitie naar iets nieuws, dan kan dit boek je waarschijnlijk inspireren. Maar ook wanneer je loopbaanbegeleider bent kun je iets aan dit boek hebben. Het staat vol activerende verhalen, waarmee de diverse principes die werken bij het doormaken van succesvolle transities, worden verhelderd. De verhalen en voorbeelden richten zich op leidinggevenden, maar de principes van succesvolle transities zijn bruikbaar voor iedereen die veranderingen doormaakt in zijn loopbaan en leven. De principes zijn ook voor succesvolle organisatieverandering nuttig (zie bijvoorbeeld ook hier).