Jij maakt mij niet gelukkig, zei een medewerker tegen zijn nieuwe leidinggevende. Deze leidinggevende was drie maanden geleden gestart op de afdeling, in een organisatie waar men werkgeluk hoog in het vaandel had staan. Het management had de nieuwe leidinggevende dan ook uitgelegd dat het allerbelangrijkste was dat diens teamleden zich ondersteund, gehoord en veilig voelden. Maar wat de leidinggevende aantrof verwarde hem.

Hoe harder je drukt, hoe erger het wordt. Dat er zoiets bestaat als intrinsieke motivatie en extrinsieke motivatie is de meeste mensen wel bekend. Intrinsieke motivatie betekent dat iemand met een activiteit aan de slag gaat omdat de activiteit hem interesseert en hij die leuk vindt om te doen. Extrinsieke motivatie betekent dat iemand met een activiteit aan de slag omdat hij zich onder druk gezet voelt om het te doen, denkt men. Veel mensen denken ook dat de enige manier om iemand iets te laten doen wat die niet leuk vindt is om die persoon te dwingen en onder druk te zetten. De redenering is dan dat intrinsieke motivatie natuurlijk mooi is, maar dat extrinsieke motivatie via dwang noodzakelijk is.

Naast de vraag ‘wat heb jij nodig?’ stellen deelnemers tijdens de deliberate practice oefeningen in onze trainingen ook vaak de vraag ‘wat doet dat met jou?’ Hier kun je overwegingen lezen bij de ‘wat heb je nodig-vraag’. In dit stukje neem ik de ‘wat doet dat met jou-vraag’ onder de loep. 

Klik hier om meer te lezen

De rol van zelfperceptie in leesvaardigheid. In een recent artikel van Hofer et al. (2024), gepubliceerd in Nature, wordt de complexe relatie tussen zelfperceptie van kinderen, sociaal-ecenomische status en hun leesvaardigheid onder de loep genomen. Deze studie belicht specifiek hoe kinderen met verschillende sociaaleconomische achtergronden (SES) zichzelf zien en hoe dit zelfbeeld gerelateerd is aan hun leesvaardigheid.

Psychologische basisbehoeften en doodsacceptatie. Van der Kaap-Deeder et al (2020) deden onderzoek naar de relatie tussen psychologische basisbehoeften en houding ten opzichte van de dood. In de laatste tientallen jaren van hun leven verschillen oudere volwassenen aanzienlijk in de manier waarop ze omgaan met het toenemende bewustzijn van hun sterfelijkheid. Sommige ouderen worden angstig bij de gedachte aan de dood, terwijl anderen de dood accepteren als natuurlijk onderdeel van het leven waar ze nog naar uitzien noch bang voor zijn.

Hoe docenten autonomie kunnen faciliteren. In de zelfdeterminatietheorie is de dual procesbenadering van cruciaal belang voor het bevorderen van een hoge kwaliteit van motivatie bij studenten: wat doe je als docent het beste wel en wat doe je het beste niet als docent? De onderzoekers Ahmadi et al presenteren een overzicht van concrete docentgedragingen die autonome motivatie mogelijk maken. Een van de categorieën docentgedragingen gaat over het bieden van autonomie-ondersteuning en het voorkomen van autonomie-ondermijning. Autonomie-ondersteuning helpt studenten te ervaren dat hun gedrag voortkomt vanuit henzelf.

Gedachten over de toekomst kunnen worden ingedeeld in vier categorieën. Schacter et al (2018) onderscheiden simulatie, predictie, intentie en planning. Naast deze vier vormen van denken over de toekomst maken ze onderscheid tussen twee soorten inhoudelijke focus, episodisch en semantisch. Episodische gedachten over de toekomst hebben betrekking op specifieke autobiografische gebeurtenissen die wellicht zullen plaatsvinden in de toekomst. Semantische gedachten over de toekomst hebben betrekking op hoe de wereld er in algemene en abstracte termen uit zal zien in de toekomst.

Ontspannen de vakantie in, dat kan ik nu! Dat zei een deelneemster aan onze incompany training progressiegerichte gespreksvoering vorige week. In de trainingssessie waren we begonnen met een startoefening, waarbij duo’s elkaar de onderstaande vragen stelden. Door een gesprekje van 20 minuten, ervoer deze deelneemster een kanteling van spanning naar ontspanning. Spanning omdat er nog zoveel niet gedaan was dit jaar en omdat ze nog zoveel wilde oplossen, zoveel dingen zag waar ze niet tevreden over was. Ontspanning omdat ze zich, naar aanleiding van het gesprekje, realiseerde dat er al veel was bereikt waar ze wel tevreden over was. Ze keek met optimisme naar het komende jaar. Dit waren de progressievragen (progressiereflectie):

Terugkijkend op 2023:

1. Wat liep er (wel redelijk) goed voor je?
2. Waarin ben je vooruit gekomen?
3. Wat gaat je nu beter af dan in het begin van het jaar?
4. Waar ben je met name tevreden over in hoe je bent omgegaan met tegenslagen?
5. Welke activiteiten hebben je met name geboeid en geïnteresseerd?
6. Wat vond je met name belangrijk en waardevol om te doen?

Vooruitblikkend op 2024

1. Wat stemt je optimistisch dat je van 2024 een goed jaar zult maken?
2. Wat hoeft er niet te veranderen de komende maanden, omdat het nu al goed loopt?
3. Waar heb je met name zin in om je verder mee bezig te houden in 2024?
4. Welke progressie zou je graag willen bereiken de komende periode?