Behoeftenondersteuning als buffer tegen pesten. Pesten is gedefinieerd als herhaalde agressieve gedragingen tegen een zwakker slachtoffer die zichzelf niet makkelijk kan verdedigen. Dit gedrag komt vaak voor op school en heeft zowel voor degenen die pesten als voor degenen die gepest worden negatieve consequenties.

Pesten & gepest worden

Pestgedrag is een voorspeller van slechte academische prestaties en externaliserende problemen, zoals jeugdcriminaliteit, middelenmisbruik, deelnemen aan bendes en criminaliteit als volwassene. Gepest worden is een voorspeller van slechte academische prestaties en internaliserende problemen, zoals laag zelfvertrouwen, eenzaamheid, sociale angst en depressie.

Drie categorieën pesten

Lam et al (2015) voerden een longitudinaal onderzoek uit naar de bijdrage van de sociale context op pestgedrag op school, vanuit het perspectief van de zelfdeterminatietheorie. De normale indeling in twee kampen, de agressor (pester) en het slachtoffer (de gepeste), strookt echter niet met de werkelijkheid. In werkelijkheid is er een grote derde categorie: de pestende-slachtoffers. Deze groep heeft veel moeite met emotie-regulatie en impulscontrole en is agressief, zowel in reactie op gebeurtenissen als proactief.

Verloop

Voor pesters en de pestende-slachtoffers gold dat deze twee groepen in de loop der jaren afgleden. De pesters gingen meer pesten en de pestende-slachtoffers gingen zelf meer pesten en werden minder vaak slachtoffer. Uit het longitudinale onderzoek van Lam et al bleek dat slachtoffers van pesters en de pestende-slachtoffers een heel laag niveau van verbondenheid ervoeren met de docenten.

Behoeftenondersteuning als buffer tegen pesten

Uit dit onderzoek bleek het grote belang van een warme relatie tussen de docent en de leerlingen. Degenen die een warme band hadden met de docenten voelden zich verbonden en dat was een beschermende factor tegen pesten. Interventies die erop gericht zijn dat docenten de behoefte aan verbondenheid van leerlingen vervullen zijn veelbelovender dan de repressieve interventies waarbij pesters worden gestraft en goed gedrag wordt beloond. Interesse hebben in leerlingen, iets geven om hun wel en wee en onconditionele zorg voor leerlingen zijn drie manieren waarop die verbondenheidsbehoefte vervuld wordt.